YURTDIŞINDA İŞ NASIL BULUNUR?

Bazen diyorum “Keşke Güney Amerika’da herhangi bir ülkede çalışsam. Haftaiçi deliler gibi çalışıp, haftasonu gidebildiğim heryere gidebilsem. Alsam sırtıma çantamı, doldursam içine hayallerimi, merakımı Peru’dan Arjantin’e, Brezilya’da Şili’ye karış karış gezsem.” Hatta yaşasam ! Mümkün mü ? Yurtdışında iş bulunabilir mi ?

Pek muhtemel sen de böyle hayallere dalıyorsundur. Buralardan uzaklara gitmenin hayalini kurup, kısacıkta olsa çok uzaklara göç etmeyi, bu ülkeden biraz olsun uzaklaşmayı düşünüyorsundur. Hemde ardına bile bakmadan. Ama bir türlü cesaret edemiyorsundur. Ya da cesaretin varsa bile “Oralarda nasıl yaşanır, nasıl geçinilir, hayatta nasıl kalınır !” soruları aklını kurcalıyordur. Nereden mi biliyorum ? Çünkü benim de öyle de ondan.

1-Neye yetkinliğin var ? Kendinden haberdar mısın ?

Önce bunun farkına varmalı. Neye yatkınsın ? Sırf finansal danışmansın, muhasebecisin, pazarlamacısın v.s gibi mesleğin var diye, yurtdışında o mesleği yapacak değilsin. Belki bir hobin var ve o alanda ilerlemek istiyorsundur ?

Mesela ; resim konusunda becerikli olabilir, gitar çalıyor olabilirsin. İnan bana sırf bu meslekleri yaparak dünya turu yapan ve kazandıkları para ile bırak geçinmeyi, üzerine para biriktiren insanlar gördüm. O yüzden, sırf yurtdışında yaşamak için değil, gerçekten gönlün istediği için iş bul derim. Yoksa zaten, sevmediğin bir işi, başka bir ülkede yapıyor olmak seni çok memnun etmeyecektir.

2-Hangi dili biliyorsun ?

Bu devirde ingilizce bilmek mühim. Ama öyle idare eder bir ingilizce değil. Biraz hakim olmak gerek. Sonuçta iş yapıyor olacaksın. O yüzden ingilizce bilmiyorsan veya herhangi bir dili iyi derece de bilmiyorsan, önce öğrenmeye çalış. Dünyanın kapılarını ardına kadar açacak olan anahtar, öğreneceğin yeni bir dil olacaktır. İnan bana, bunu sadece yurtdışında iş bulmak için değil, dünyayı bambaşka dillerden dinleyip, öğrenmek için gayret göstermelisin.

He olmazsa olmaz mı ? Değil. Hayalin, öyle dev firmalarda çalışmak değil de, kendini idare edecek kadar para kazanmanı sağlayacak ressamlık, sokak sanatçısı, garson veya aşçı olmaksa, biraz biliyor olsan bile yeter.

3-Hangi alanlarda lisanlı belgelerin var ?

Ben finans sektöründeyim dedim ya. Kendimden örnek vericem. Mesela CIA veya CPA gibi finans ve muhasebe ile ilgili 2 belgem olsa, dünyanın heryerinde kolayca iş bulur, ortalamanın çok üzerinde de maaş alıyor olabilirm. Peki böyle bir şansım varsa neden almıyorum ? Çok biliyorsam önce kendim neden başlamıyorum ? Söyleyeyim:

Umrumda değil de ondan. Ben bazı şeylerin farkına vardım ve o belgeler benim hayatımda olmazsa olmaz şeyler değil. Ben bu mesleğin adamı değilim çünkü. Eğer senin, yaptığın mesleğe dair elinde bulundurduğun uluslararası belgelerin varsa, yolu yarılamışsın demektir.

Artık tek yapman gereken şey, araştırmak olacaktır. Global otoriteler tarafından tanınan uluslararası belgen varsa eğer, pek yakın zamanda bir yerlere göç ediyor olacaksın.

4-Peki bu işleri nereden bulacaksın ?

Artık her şey internet ortamında. Önce “Linkedin” gibi dünyanın en büyük profesyonel iş ağına üye olacak ve CV yaratacaksın. Sonra, gideceğin(Hayal ettiğin) ülkeyi araştıracak ve Linkedin’e üye olan ve o ülkede o işi yapan insanları ekleyeceksin. Mesaj atacak veya direk cv ni göndereceksin. Ya da mevcut iş ilanlarını süzdürüp, senin için uygun olana başvuracaksın.

Bazen de onlar seni bulacaklar. Bu işleri yapan binlerce Headhunter yani “Çalışan Arayan İnsan Kaynakları Uzmanları” var. Linkedin’in yanında Easyexpat, Goingglobal veya Goabroad gibi siteleri de kullanarak, dünyanın dört bir yanında iş ilanlarını görebilir ve online yurtdışı iş başvurusu yapabilirsin.

5-Lisanslı bir  dilin varsa öğretmen olmak ister misin ?

“Ben çok iyi ingilizce biliyorum.” demek, sana iş garantisi vermez. Bunu TOEFL veya IELTS belgeleri ile kanıtlaman gerekir. Ya da başka dilleri biliyorsan, o dillere ait uluslarası platformlarda kabul görmüş belgelerinin olması gereklidir.

İşte, bunu kanıtlarsan, Vietnam’dan Güney Kore’ye, Tayland’tan Japonya’ya bir çok ülkede iş bulabilir ve o ülkelerde hem para kazanıp, hem yaşayabilirsin. İş arayacağın muhteşem de bir site var. Adı Goabroad. Buradan hem gönüllülük programları hem de yabancı dil öğretebileceğin (Bildiğin öğretmenlik yaparsın.) işlerin listesini bulabilirsin. Görmek için tıklayınız.

6-Hiç bir belgem yok, dilim de yok. E ne olacak şimdi ?

Dedim ya hani, bir yetkinliğin var mı diye ! Belki ressamsın, belki IT alanında çok güzel ve değerli bilgilerin var, belki müzisyensin, belki de aşçısın. O halde yatkınlığın olan işlerin peşinden koşacaksın.

Bunun için tek yapman gereken şey, gittiğinde senin içini rahat ettirecek ve biraz da olsa yaşam masraflarını karşılamanda faydalı olacak olan işleri bulmak olsun. Zaten birazdan sayacağım bir çok ülkede iş bulmak, tahmin ettiğinden daha kolaydır.

7-Gönüllü olup hem para kazanıp, hem gezsek ?

Birleşmiş milletler, IESC gibi gönüllülük esaslı organizasyonlara katılabilirsiniz. Bunların bazıları üzerine de para verir ama temelde, sizi yardıma muhtaç ülkelere götürürler ve orada bulunan ihtiyaç sahiplerine yardımcı olmak esastır. Bunu gezmek olarak değil, bambaşka kültürleri tanımak olarak algıla.

Bazen gezip görmekten daha önemli olan, o ülkeyi yakından tanıyıp, yaşamaktır. Özellikle 20-29 yaş arasında olan gençler sözüm size: Mutlaka bu programları iyi araştırın ve hayatınızın kısacıkta olsa küçük bir dönemini bu örgütlerde bulunarak geçirin derim…

8-Work and Travel ile bir yaz yurtdışında nasıl çalışılır ?

Üniversite’nin 3. sınıfında karar verip, yaz dönemini ABD’nin UTAH eyaletinde geçirdim. WAT (Work and travel nedir yazıma bakabilirsiniz.) olarak bilinen bu program sayesinde hem çalışıp, hem de gezdim. ABD gezi notları yazılarıma bakabilirsiniz. Hayatımın en önemli kararını vermiştim.

İyi ki gitmişim, iyi ki görmüşüm. Ömrümün en güzel yazını yaşamış ve satın aldığım araba ile Las Vegas’dan San Francisco’ya, Los Angeles’dan New York’a kadar özgürlüğün ve seyahat etme virüsünün ne demek olduğunu öğrenmiştim.

Avustralya’da iş bulunur mu ? Work and travel programının Avustralya versiyonu olan Work and holiday adında bir program var. Harika, muhteşem bir program ve tam 2 yıl Avustralya’da yaşayabiliyorsunuz. Work and holiday nedir yazıma da mutlaka bakın.

O yüzden üniversite okuyorsan, mutlak bir yaz bu programa katıl. Bu işleri yapan bir sürü firma var. Güvendiğin birisi ile anlaş. Zaten onlar bütün süreci kendileri yönetiyorlar. Senin tek yapman gereken bir meslek seçmek oluyor. Bak dostum. Ne yap ne et bu programa mutlaka ama mutlaka katıl derim…

9-Biraz birikmiş param var. Oraya gitsem iş arasam ?

Bunu yapan milyonlarca insanın olduğunu biliyor musun ? Kimisi cebine koyduğu 2.000-3.000 dolar para ile, Avustralya’dan Kanada’ya, Yeni Zellanda’dan Güney Afrika’ya kuş misali uçuyor ve gittiği yerde iş yapmaya çalışıyor. Peki ne yapıyorlar ?

Kimisi garson, kimisi fotoğrafçı, kimisi aşçı, kimisi öğretmen, kimisi öğrenci, kimisi inan bana köpek gezdirerek para kazanıyor. Gerçekten öyle. Mesela bu meslek Avustralya’da çok yaygın. İnsanların köpeklerini sabah 8-9 gibi alıyor, akşama doğru evlerine bırakıyorsun. Ve inan bana çok ciddi de para kazanılıyor. Sen yeter ki iste.

10-Konaklamam hallolsun, gerisini hallederim diyorsan ?

Workaway.info diye bir site var. Aslında başka bir ülkeye gidip, o ülkede iş veren tarafından ağırlanıp ama genelde her hangi bir ödemenin yapılmadığı sisteme verilen ad.

Aslında bunu hiç deneyimlemedim ama bu şekilde dünyayı gezen bir çok kişi ile tanıştım. Çok uzun aylar dünyayı gezecekseniz, ekonomik olması açısından ara sıra bu sistemden yararlanabilirsin.

BONUS ?

Diyelim bir şekilde hayalini kurduğun ülkeye gittin ve artık orada yaşayıp, hayatına devam etmek niyetindesin. İyi güzel de, yurtdışında uzun süreli nasıl kalınır ? Vatandaşlık veya çalışma izni nasıl alınır ? Öncelikle şunları bilmelisin : Mutlaka o ülkede bulunan firma sana sponsor olmalıdır. Güvenlerini kazanırsan, sana çalışma izni verebilirler.

Eğer vatandaşlık almak istersen; ABD gibi ülkelerde yeşil kart, evlilik ve askerlik yapmak gerekirken, İngiltere, İspanya gibi ülkelere ise ciddi miktarda para ile gelir ve iş kurar veya ev satın alırsanız, Belçika, Fransa, İsviçre, Avusturya, Yunanistan, Rusya gibi ülkelerde en az 3-5-10 yıl (Ülkesine göre değişir) resmi olarak ikamet etmişseniz, vatandaşlık hakkı elde edebilirsin.

O yüzden, gideceğin ülkelerin vatandaş olma şartlarını veya çalışma izni alma şartlarını en ince ayrıntısına kadar bilmeni öneririm.

Kendimce iş bulabileceğinizi düşündüğüm en kolay ülkeler ; Birleşik Arap Emirlikleri, Güney Doğu Asya ülkeleri, Çin, Türkiye Cumhuriyetleri, Rusya, Avustralya, Kanada, ABD ve bir çok gelişmiş Avrupa ülkeleri diğer ülkelere nazaran biraz daha kolaydır ve iş ilanlarının çeşitliliği ve uluslararası firma zenginliği açısından daha çeşitlidir.

Karar vermek zordur bazen. Nereye gideceğine, nasıl gideceğine, ne kadar kalacağına bir türlü karar veremez, sürekli ertelersin. Ama inan bana, bir başlasan ve bu işlerin ne kadar kolay olduğunu bir görsen, ne bir daha duracaksın ne de durmak isteyeceksin. Eğer kafana koyduysan, ne yap ne et peşinden git.

Bu sistemlerin hepsini iyice araştır. Oku. Öğren. Zaten, elbette bir kaçı senin için uyuyor olacak ve kafana yatacaktır. Tek yapman gereken hayal etmeye devam etmek. Hayal ettikçe motive olacak ve bir adım daha yaklaşacaksın. Sen bu programları araştırmazsan, onlar sana gelmezler. Senin araştırıp, merak edip, ilgili başvuruları yapman lazım…

DENİZ PEHLİVAN