APOSTİL NEDİR?

Apostil belki de ilk defa duyduğunuz bir terim ve ne anlama geldiği hakkında hiç bir fikriniz yok. Belki de var nasıl yapıldığını bilmiyorsunuz. Her iki türlü de size yardımcı olmak için benimde resmi işlerde kullandığım ve oldukça önemli bu belge onayı yöntemini aşağıda elimden geldiğince apostil nedir diye açıklayıcı bir şekilde yazıyorum.

Apostil Nedir?

Bir belgenin gerçek olup olmadığını ve farklı bir ülke tarafından tanınıp resmi olarak kullanıma uygun hale getirilmesi için kullanılan bir belge onay türüdür. Genellikle uluslararası evraklarda ülkelerin birbirlerinin evraklarını tanıması için yaptıkları bu Apostil belge onayı kuralları yalnızca Lahey Konferansı’na üye veya taraf devletler arasında geçerlidir.

Bu belge onay sistemiyle ilgili üye veya taraf devlet tarafından saptanan yerel bir merci, bakanlık, vb. bir kuruluş, belgenin gerçek olduğunu onaylayarak, başka bir üye veya taraf ülkede 6 Ekim 1961 tarihli Lahey Konvansiyonu’nda belirlenen kurallar çerçevesinde kullanılması için yasal hale getirirler. Apostil tasdiki gerçekleştirilen belge, Lahey Konferansının tüm üye ve taraf devletlerinde geçerli bir belge olarak kabul edilir.

Bir Apostil Belgesini Neler Oluşturur?

Apostillerde ana başlığın Fransızca olarak “Apostille (Convention de La Haye du 5 Octobre 1961)” şeklinde yazılması zorunludur. Bir apostil belgesi aşağıdaki unsurlardan oluşur;

belgenin düzenlendiği ülkenin adı

belgeyi imzalayan kişinin adı;

belgeyi imzalayan kişinin sıfatı;

belgeye basılan mührün ait olduğu makamın adı

tasdik edildiği yer;

tasdik edildiği tarih;

apostili düzenleyen makam;

apostil numarası;

apostili düzenleyen makamın mührü veya kaşesi;

apostili düzenleyen yetkilinin imzası.

“Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına Dair 5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi” 16.9.1984 tarihli ve 18517 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanarak ülkemiz açısından 29.09.1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anılan sözleşmenin 1. maddesinde Apostil Şerhinin. “Akit Devletlerden birinin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer bir Akit Devlet ülkesinde kullanılacak olan resmi belgelere” uygulanacağı öngörülmektedir. Anılan sözleşmeye taraf ülke vatandaşlarının kendi ülkelerinde düzenlettikleri söz konusu belgeleri taraf olan diğer ülkelerde doğrudan kullanmaları, bu suretle işlemlerde külfetin azaltılması, kolaylığın ve süratin sağlanması amaçlanmaktadır.

Anılan sözleşmede, sözleşmenin amaçları bakımından, aşağıda yer alan belgelerin resmi belge sayıldığı belirtilmektedir;

Apostil Şerhi konacak resmi belgeler

a) “Savcı, zabıt katibi veya adliye memuru tarafından verilmiş belgeler de dahil olmak üzere, devleti bir yargı organına veya mahkemesine bağlı makam veya görevli memur tarafından düzenlenmiş olan belgeler,

b) İdari belgeler,

c) Noter senetleri,

d) Kişilerce özel sıfatla imzalanmış belgeler üzerine konulmuş olup belgenin kaydının veya belirli bir tarihte mevcut olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmi makam ve noterlerce tasdiki gibi resmi beyanlar” dır.

Aynı maddeye göre Apostil tasdiki yapılamayacak belgeler

1) “Diplomasi veya konsolosluk memurları tarafından düzenlenmiş belgeler,

2) Ticaret veya gümrük işlemleriyle doğrudan ilgili olan idari belgeler” dir.

3) Sözleşmenin 6. maddesi uyarınca “Her Akit Devletin, Apostil Şerhini vermek üzere yetkili kılınan makamları belirlemesi, bunlarda değişiklik olduğunda da keyfiyeti Hollanda Dışişleri Bakanlığına bildirmesi” gerekmektedir.

4) Sözleşmenin 9. maddesinde “Her Akit Devlet, işbu Sözleşmede tasdik bağışıklığının öngörüldüğü hallerde kendi diplomasi veya konsolosluk memurlarınca tasdik işlemi yapılmamasını sağlamak üzere gerekli önlemleri alacaktır” denmekte ve usulüne göre Apostil Şerhi uygulanmış bir belgenin başkaca bir tasdike gerek olmadığı belirtilmektedir.

5) Anılan Sözleşme metni ile sözleşmeye taraf olan ülkelere ait güncel liste ile her bir ülkede Apostil Şerhi koymaya hangi makamların yetkili olduğuna dair bilgilere, ” http://www.hcch.net/index_en.php?act=conventions.authorities&cid=41 ” adresinden ulaşılması mümkün olmaktadır.

6) Malumları olduğu üzere, uluslararası sözleşmeler TBMM tarafından onaylanmasını müteakip kanun vasfını almakta ve milli kanunlarımız gibi yürürlük kazanmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti’nde Apostil tasdik şerhi koymaya yetkili makamlar

İdari belgelere: Valilikler, Valiler, Vali adına Vali Muavinleri ve Hukuk İşleri Müdürleri, Kaymakamlıklar;

Adli Belgelere: Ağır Ceza Mahkemesi kuruluşu olan merkezlerdeki Adalet Komisyonu Başkanlıkları.