Geçici Pasaport Nedir, Kimlere Verilir?

Geçici pasaport, Türkiye‘de kullanılan 5 pasaport türünden biri. Umuma mahsus pasaport (bordo), hususi pasaport (yeşil), hizmet pasaportu (gri) ve diplomatik pasaport (siyah) ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının taşıyabildiği pasaportlar arasında bulunan geçici pasaport, diğer pasaport türleri ile karşılaştırıldığında daha az tanınırlığa sahip.

Bordo yani resmi adıyla umuma mahsus pasaport yasalar önünde pasaport çıkarmaya engel durumu olmayan her Türk vatandaşının başvurusu halinde taşıyabildiği pasaport türü. Bir de meslek grubu ve görevlendirme nedeniyle alınabilen yeşil, gri ve siyah pasaport türleri var.

Geçici Pasaport nedir?

Türkiye’den herhangi bir yabancı ülkeye seyahat planı yapan kişilerin geçerli bir pasaporta sahip olması gerekiyor. Türkiye ile ikili anlaşması bulunan ve kimlikle seyahat edilen ülkeler dışındaki tüm ülkelere seyahat edebilmek için uluslararası kimlik yerine geçen pasaport taşımak zorunlu.

Başka bir deyişle Türkiye’den çıkış yapmak ve başka bir ülkeye giriş yapabilmek için yanınızda pasaportunuzun olması gerekiyor. Uluslararası seyahatlerde vize gereksinimlerine göre pasaportun içerisinde ilgili ülkelerin vizelerini de taşımak seyahat edebilmek için şartlar arasında.

Türkiye’de yurt dışına seyahat etmek için başvuruda bulunan kişilere bordo, yeşil, gri ya da siyah pasaport düzenleniyor. Peki bu 4 tip pasaportun dışında yer alan, renginden dolayı kırmızı ya da pembe pasaport olarak da anılan geçici pasaport ne işe yarıyor?

Geçici pasaport, yurt dışında pasaport ya da kimliğiyle seyahat eden Türk vatandaşlarının kimlik ya da pasaportunu kaybettiği an devreye giriyor. Yurt dışından Türkiye’ye dönüşte pasaport ya da kimlik olmadan geçiş yapmak mümkün değil.

Yurt dışında pasaport kaybolması durumunda (kimlikle gidilen ülkelerde kimlik kaybolması durumunda da geçerli) bulunduğunuz ülkede size en yakın konumda yer alan Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği ya da konsolosluğu ile iletişime geçerek geçici pasaport almanız gerekiyor.

Geçici pasaport nasıl alınır?

Geçici pasaport yurt dışında bulunan Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği ya da konsolosluklarına pasaport ya da kimliğini kaybeden kişilerin bizzat başvurusu halinde düzenleniyor.

Dış temsilciliklere yapılan geçici pasaport başvurularında başvuru sahibini tanıtan herhangi bir kurumdan alınan fotoğraflı kimlik kartlarının gösterilmesi süreci hızlandırıyor. Dış temsilciliğe geçici pasaport başvurusunda bulunan kişiye temsilcilik yetkilileri pasaportun nasıl kaybolduğu, gasp ya da benzeri bir durum varsa polis tutanağı düzenlenip düzenlenmediği gibi sorular soruyor. Sorulara mantıklı ve tutarlı yanıt verdikten sonra geçici pasaportun çıkarılması 10-15 dakika sürüyor.

Geçici pasaport nasıl kullanılır?

Geçici pasaport düzenlendiği yabancı ülkeden 30 gün içerisinde Türkiye’ye tek seferlik seyahat hakkı tanıyan bir pasaport türü. Pasaportunuzu kaybetmeniz nedeniyle geçici pasaport başvurusu yaptığınız anda sistem üzerinden kaybolan pasaport iptal edilip, size geçici pasaport düzenleniyor.

Kaybolan pasaportunuzu sonradan bulsanız bile o pasaportun geçerliliği kalmadığını hatırlatmakta yarar var. 1 ay kullanım süresi olan geçici pasaportla bulunduğunuz ülkeden Türkiye’ye direkt ya da aktarmalı bir şekilde tek bir yolculukta ulaşmanız gerekiyor.

Geçici pasaportun düzenlendiği ülke dışında herhangi bir ülkeye geçmek, orada zaman geçirmek gibi bir durum söz konusu değil. Seyahat denemesi yaparsanız ilgili ülkenin sizi sınır dışı hakkı da var. Geçici pasaport pasaport ya da kimlik kaybının yanı sıra, çok acil durumlarda yapılan başvurularda (yakınının vefatı, ağır hastalık) Türkiye’ye hızlı bir şekilde seyahat etmek isteyenlere de büyükelçilik ya da konsolosluk takdirine bağlı olarak düzenlenebiliyor.

Pasaportunuzu Çaldırdığınızda ya da Kaybettiğiniz Yapmanız Gereken Şeyler

1. Polise gidin ve tutanak tutturun

Yurt dışında pasaportunuzu çaldırdığınızda yapmanız gereken ilk şey olayın yaşandığı yere en yakın polis merkezine giderek tutanak tutturmak. Bazı ülkelerde polis hırsızlık vakalarında yabancılarla iletişim sorunu nedeniyle tutanak tutmaya yanaşmayabiliyor ancak ısrarcı olursanız sonuç alırsınız.

2. Tutanağın ıslak damgalı kopyalarını talep edin

Polis merkezinde pasaportun çalınması nedeniyle düzenlenen tutanağın tek nüshası yeterli olmayabiliyor. Büyükelçilik ya da konsolosluğa tutanağın orijinalini teslim ettikten sonra aslı gibidir yapılmış ıslak imzalı tutanak kopyalarından birkaç tanesini daha yanınızda taşıyın.

3. Konsolosluğa erken gidin

Türkiye Cumhuriyeti’nin yurt dışı temsilciliklerinin birçoğu sabah erken saatlerde açılıyor, öğleden sonra kapanıyor. Güncel mesai saatlerini ilgili konsolosluk web sitesinden öğrenmek mümkün. Konsoloslukta aynı anda birçok işlem yapıldığından geçici pasaport çıkarmak için mümkün olan en erken saatte konsoloslukta olmak şart.

4. Geçici pasaport için fotoğraf çektirin

Geçici pasaport başvurusunda tıpkı normal pasaport başvurularında olduğu gibi fotoğraf talep ediliyor. Konsolosluğa gitmeden önce 2 adet fotoğraf hazırlamak işlerin hızlanmasını sağlar. Konsoloslukta doldurulan birkaç formun ardından geçici pasaportunuz hazırlanarak size teslim ediliyor.

5. Geçici pasaportun fotokopisini alın

Geçici pasaportu alır almaz fotokopisini çektirerek yanınızda taşıyacağınız evraklar arasına ekleyin. Sonraki vize başvurularında kayıp pasaportla ilgili süreci anlatırken bu fotokopi işinize yarayacak.

6. Geçici pasaportla Türkiye’ye dönüş

Geçici pasaportun düzenlendiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde ilgili ülkeyi terk edip Türkiye’ye dönmeniz gerekiyor. Geçici pasaportla Türkiye’ye girişte pasaport polisi sizi ayrı bir odaya götürüp form doldurup imzalatıyor ve geçici pasaportunuzu teslim alıyor. Teslim tutanağı ile birlikte Türkiye’ye girdikten sonra yeni pasaport başvurusu yapabilirsiniz.